Stare sieci rybackie

Każdego roku, ponad 8 milionów ton plastikowych śmieci trafia do morza.

Odnajdujemy plastik w żołądkach wyrzuconych na plażę morskich zwierząt i w układach pokarmowych ptaków migrujących. Znajdujemy go nieosiągalnych dla ludzkiej stopy głębinach i w rdzeniach lodowych z Arktyki. Niestety, choć ciężko to przyznać, praktycznie każdy z nas ma udział w tym, że plastik trafia do zasobów wodnych naszej planety.

A czego w morzach jest najwięcej?

Przez pokolenia stare, porwane sieci rybackie były wyrzucane wprost do morza. Obecnie, pod względem objętości, stanowią one 10% całego plastiku znajdującego się w morzach i oceanach.

A Bałtyk?

W latach 70. w sieciach rybackich w wyniku przyłowu ginęło co roku 47 tys. ptaków, w latach 80. i 90. ok. 40 tys., a w II dekadzie XXI wieku ok. 21 tys ptaków – wynika z nowych analiz danych, dotyczących polskich wód. Zerwane i zagubione sieci, nazywane sieciami widmo, niosą zagrożenie dla zwierząt, które żyją również w Morzu Bałtyckim.

Ryby, ptaki a także morświny i foki zaplątują się w narzędzia połowowe, z których nie ma już ratunku. Niestety jak się okazuje sieci widma nie stanowią problemu jedynie na otwartym morzu. Chociaż w większość zalegają na dnie to niektóre z nich docierają do brzegu w postaci kłębowiska wielu elementów. Zaplątane są w nie ryby, ptaki oraz śmieci. W takiej formie nie tylko oszpecają relaksacyjny krajobraz, ale stanowią zagrożenie dla kolejnych zwierząt.

Do wyławiania sieci widmo wykorzystuje się kutry rybackie. Rybacy poszukują sieci za pomocą specjalnie do tego celu zaprojektowanego drapaka. Jeden rejs może trwać nawet kilka dni.

Przykładem działań mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu sieci widm na środowisko morskie jest OPERACJA WIDMO – projekt realizowany pod patronatem merytorycznym Akademii Morskiej w Szczecinie.

Celem OPERACJI WIDMO jest oczyszczenie wybranych wraków zalegających na dnie Bałtyku ze znajdujących się na nich sieci oraz monitoring pod kątem potencjalnych wycieków substancji niebezpiecznych. W październiku 2021 roku przeprowadzony został pierwszy etap projektu – rekonesans z pokładu statku Akademii Morskiej Nawigator XXI. Celem rekonesansu było zmapowanie wraków wybranych do akcji oczyszczenia. W efekcie udało się zlokalizować trzy wraki, które w 2022 zostały oczyszczone z sieci widm oraz poddane monitoringowi.